Een schaafmachine kan hout schaven, dat is een stukje van het oppervlak weghalen. Daarmee kan ruw hout glad gemaakt worden, of kunnen verweerde of geverfde lagen weggehaald worden. Dat laatste is overigens niet de bedoeling en ook niet aan te bevelen, want door de uiterst harde bestanddelen in het verflaagje worden de schaafbeiteltjes direct bot en daarmee onbruikbaar. Er zijn ook handschaafmachines, waarmee een strook van ongeveer 80 mm breed geschaafd kan worden. Meestal kan met een knop ingesteld worden hoeveel weggeschaafd wordt, in de orde van grootte van bijvoorbeeld 0,1 mm tot 3 mm.