Richard Roundtree (New Rochelle (New York), 9 juli 1942) is een Amerikaans acteur die vooral bekend is door zijn hoofdrol in de film Shaft. Roundtree studeerde aan de Southern Illinois University en werkte als American football-speler en model voordat hij acteur werd. Hij speelde de privédetective John Shaft in de blaxploitation-film Shaft (1971), de twee opvolgers, (1972) en , en een televisieserie over Shaft in 1973-1974. In de remake van Shaft uit 2000 speelde hij de oom van John Shaft, en in de remake uit 2019 speelde hij de vader van Shaft.